Wat te doen met doorgeschoten prei?

Prei is een geliefde groente in de moestuin en in de keuken. Je kunt er soepen mee maken, stoofschotels, quiches of hem simpelweg gebruiken als smaakmaker in allerlei gerechten. Toch kan er iets gebeuren dat je plannen in de war schopt: je prei schiet door. In plaats van stevige, witte schachten zie je dikke stelen met bloemen ontstaan. Op dat moment vraag je je misschien af: wat nu? In dit artikel ontdek je wat je kunt doen met doorgeschoten prei en hoe je dit in de toekomst zoveel mogelijk voorkomt.

Wat betekent doorgeschoten prei?

Doorschieten betekent dat de plant overschakelt van bladgroei naar bloei. In plaats van energie te steken in het maken van eetbare schachten, steekt de prei zijn kracht in een bloemstengel. Dat is voor de plant logisch, want bloeien betekent zaad maken en zich voortplanten. Voor jou als tuinier is het minder gunstig: de prei wordt vaak hard, vezelig en minder smakelijk.

Kun je doorgeschoten prei nog eten?

Ja, doorgeschoten prei is nog eetbaar, maar niet altijd op dezelfde manier als normale prei. De witte schacht kan namelijk taai en vezelig worden, vooral rondom de bloemstengel. Het loof wordt ook stugger. Toch kun je vaak nog delen gebruiken:

De buitenste lagen verwijderen: Snijd de prei open en haal de harde stukken weg. Het binnenste deel kan nog verrassend mals en bruikbaar zijn.
Gebruik in soepen of bouillon: Als de prei niet lekker meer is om zo te eten, geeft hij nog steeds veel smaak. Je kunt de stukken meekoken en later zeven om een rijke bouillon te krijgen.
Klein snijden en bakken: Sommige doorgeschoten preien zijn nog goed genoeg om in kleine stukjes te snijden en mee te bakken in roerbakgerechten of stoofschotels.

Het is dus zeker niet zo dat je doorgeschoten prei meteen moet weggooien.

Lees ook: Wat is het verschil tussen zomerprei en winterprei?

Zaad winnen van doorgeschoten prei

Een voordeel van doorgeschoten prei is dat je de bloemen kunt laten staan om zaad te winnen. Prei bloeit met prachtige, ronde schermen vol kleine bloemetjes die later zaden vormen. Door een paar planten door te laten bloeien, kun je in de nazomer of herfst zaad verzamelen en het jaar erop opnieuw zaaien.

Let er wel op dat prei gemakkelijk kan kruisen met andere soorten uit de uienfamilie, waardoor de nakomelingen niet altijd identiek zijn aan de ouderplant. Toch is het een leuke manier om zelfvoorzienend te tuinieren en je eigen preizaad te kweken.

Bloemen als sierwaarde

Doorgeschoten prei hoeft geen teleurstelling te zijn. De bloemstengels groeien hoog uit en eindigen in grote, paarse bollen die je tuin een sierlijke uitstraling geven. Bijen en andere insecten zijn er dol op. Zelfs als je de prei niet meer eet, heeft de plant dus nog een functie in je tuin.

Hoe voorkom je dat prei doorschiet?

Hoewel doorgeschoten prei soms nog bruikbaar is, wil je het natuurlijk liever voorkomen. Enkele tips:

Zaai of plant op het juiste moment: Te vroeg of te laat planten kan leiden tot stress en sneller doorschieten.
Kies geschikte rassen: Er bestaan preirassen die beter bestand zijn tegen doorschieten.
Zorg voor stabiele groei: Prei houdt van vochtige, voedzame grond. Droogte of voedingstekorten kunnen de plant aanzetten tot bloei.
Oogst op tijd: Laat de prei niet te lang in de grond staan, want oudere planten hebben meer kans om door te schieten.

Conclusie

Doorgeschoten prei lijkt misschien een mislukking, maar dat hoeft het niet te zijn. Je kunt vaak nog delen gebruiken in de keuken, bijvoorbeeld in soepen of bouillons. Daarnaast kun je doorgeschoten prei laten bloeien voor het zaad of simpelweg genieten van de prachtige bloemen in je tuin.

Door slim te zaaien, goed te verzorgen en op tijd te oogsten, kun je doorschieten grotendeels voorkomen. Maar zelfs als het gebeurt, weet je nu dat doorgeschoten prei nog altijd waardevol kan zijn – in de keuken, in de tuin en voor de biodiversiteit.