Kunnen tomaten overwinteren?

Tomaten zijn ontzettend populair in de moestuin. Ze groeien snel, geven vaak een overvloedige oogst en smaken vers geplukt het allerlekkerst. Maar als het seizoen voorbij is en de herfst zijn intrede doet, vraag jij je misschien af: kunnen tomaten eigenlijk overwinteren? Het antwoord is niet zo eenvoudig. In dit artikel leg ik je uit wat de mogelijkheden zijn, waar je rekening mee moet houden en hoe je eventueel toch langer plezier kunt hebben van je tomatenplanten.

Zijn tomaten winterhard?

Tomaten zijn oorspronkelijk afkomstig uit warme streken in Zuid-Amerika. Dat betekent dat ze warmte en zon nodig hebben om goed te groeien. In ons klimaat zijn tomaten niet winterhard. Zodra de nachttemperaturen dalen en de kans op vorst groter wordt, stopt de groei en gaat de plant achteruit. Buiten in de volle grond overleven tomaten de winter dus niet.

Zelfs een milde winter is te koud voor tomatenplanten. Het blad en de stengels kunnen niet tegen lage temperaturen, en ook de wortels raken beschadigd zodra de grond afkoelt.

Tomaten in de kas overwinteren

Heb je een kas in de tuin, dan zou je denken dat tomaten daar beter overwinteren. Hoewel een kas bescherming biedt tegen regen, wind en vorst, blijft het daar in de winter meestal alsnog te koud voor tomaten. Zonder extra verwarming is het vrijwel onmogelijk om een volwassen plant gezond de winter door te krijgen.

Wat je wel kunt doen, is proberen om tomaten in een verwarmde kas of serre te houden. Dat vraagt echter veel energie en zorg. Voor de meeste hobbytuinders is dit geen praktische optie.

Lees ook: Waar kun je tomatenplantjes kopen?

Tomaten binnen overwinteren

Een andere mogelijkheid is om je tomatenplanten naar binnen te halen. In huis is het warm genoeg, maar er zijn wel uitdagingen: tomaten hebben veel licht nodig, en in de winter zijn de dagen kort. Zelfs op een zonnige vensterbank krijgen ze vaak te weinig zon.

Wil je het toch proberen, dan kun je gebruikmaken van speciale groeilampen. Daarmee geef je de planten kunstmatig licht zodat ze door kunnen groeien. Toch blijft dit lastig, want tomaten zijn grote planten en vragen veel ruimte. Voor de meeste tuinders is het makkelijker om elk jaar opnieuw te beginnen met zaaien of jonge plantjes te kopen.

Lees ook: Tomaten oogsten als ze nog groen zijn?

Stekken als alternatief

Hoewel een volwassen tomatenplant overwinteren moeilijk is, kun je wel stekken nemen voordat de kou toeslaat. Je knipt een gezonde zijscheut (dieven) af en zet die in water of potgrond. Zo groeit er een klein plantje uit.

Zo’n stekje kun je binnen in de winter klein houden, bijvoorbeeld op een lichte vensterbank. In het voorjaar zet je het stekje weer buiten of in de kas en groeit er een nieuwe tomatenplant uit. Dit is een leuke manier om toch iets van je tomatenplant te bewaren zonder de hele struik te hoeven overwinteren.

Wat doe je met de laatste tomaten in de herfst?

Wanneer de temperaturen dalen en de plant buiten geen nieuwe vruchten meer maakt, kun je de nog groene tomaten oogsten. Binnen rijpen ze vaak nog na, zeker als je ze samen met een appel of banaan in een schaal legt. Dat fruit geeft ethyleengas af, wat het rijpingsproces versnelt.

Zo geniet je nog wat langer van je oogst, ook al redt de plant zelf het niet tot de volgende lente.

Conclusie

Tomaten zijn geen winterharde planten en kunnen in ons klimaat niet in de volle grond overwinteren. Zelfs in een kas is het zonder verwarming erg lastig. Binnen is het mogelijk, maar alleen met voldoende licht en ruimte. Voor de meeste tuinders is het praktischer om in het voorjaar opnieuw te starten met zaaien of stekken te gebruiken. Door slim te stekken of de laatste vruchten op tijd te oogsten, kun je toch nog langer plezier hebben van je tomaten.