Help, mijn andijvie schiet door! Wat nu?

Je hebt je best gedaan: je hebt je andijvie netjes gezaaid, verzorgd, misschien zelfs een beetje tegen slakken beschermd… en dan ineens gebeurt het: je plant begint ineens een lange stengel te vormen met bloemetjes erbovenop. Je andijvie is aan het doorschieten – ook wel “schieten” genoemd. Maar wat betekent dat eigenlijk? En belangrijker: wat kun je eraan doen?

In deze blog leg ik je uit waarom andijvie doorschiet, of je hem nog kunt eten en hoe je het in de toekomst kunt voorkomen.

Wat betekent “doorschieten” eigenlijk?

Als een plant doorschiet, betekent dat hij overgaat van de groeifase naar de bloeifase. Bij andijvie zie je dit doordat de plant plots een hoge stengel vormt en bloemknoppen ontwikkelt. De bladeren worden vaak stugger en bitterder, en de plant stopt met het maken van nieuw blad. Voor de moestuinier is dat meestal slecht nieuws, want doorschieten betekent: het eetbare deel van de plant wordt minder lekker.

Waarom schiet andijvie door?

Andijvie is een zogenaamde bladgroente van het koele seizoen. De plant houdt van milde temperaturen en raakt snel van slag als het te warm of juist te koud is. Er zijn een paar veelvoorkomende oorzaken van doorschieten:

Te hoge temperaturen (bijvoorbeeld in de zomer).
Grote temperatuurschommelingen, vooral tussen dag en nacht.
Te laat geplant of gezaaid, waardoor de plant in bloei schiet bij stijgende temperaturen.
Te weinig water of voedingsstoffen, waardoor de plant ‘in stress’ raakt.

Kortom: andijvie schiet vaak door als de omstandigheden niet optimaal zijn.

Kun je doorgeschoten andijvie nog eten?

Dat hangt ervan af. Als je er op tijd bij bent en de bladeren nog niet al te bitter zijn, kun je ze nog gewoon gebruiken. Maar vaak worden de bladeren taai en bitter zodra de bloeistengel zich echt begint te ontwikkelen. Je kunt eventueel het buitenste blad oogsten en de kern laten staan, maar echt smakelijk is het meestal niet meer.

Wat kun je doen als je andijvie doorschiet?

Helaas kun je het proces niet echt terugdraaien. Wat je wél kunt doen:

Oogst snel wat nog eetbaar is, voordat de plant volledig in bloei staat.
Laat één doorgeschoten plant staan als experiment: je kunt zaad winnen voor volgend jaar!
Trek de rest uit en zaai of plant opnieuw, op een koeler moment.

Hoe voorkom je doorschieten in de toekomst?

Zaai op tijd, bij voorkeur in het voorjaar of late zomer.
Gebruik zomerbestendige rassen, die minder gevoelig zijn voor doorschieten.
Geef regelmatig water, vooral bij droogte.
Plant op een lichte plek met enige beschutting tegen felle zon.

Tot slot

Doorschieten is frustrerend, zeker als je al weken naar die knapperige krop uitkijkt. Maar het hoort erbij in de moestuin: soms neemt de natuur het even over. Gelukkig weet je nu waarom het gebeurt, wat je eraan kunt doen én hoe je het de volgende keer kunt voorkomen.

Dus: niet getreurd als je andijvie doorschiet — trek ervan wat je kunt leren en probeer het gewoon opnieuw. Je volgende oogst wordt ongetwijfeld beter!

Lees ook: Wat kun je het hele jaar door zaaien in de moestuin?