Bieten schieten door: wat betekent het en wat kun je eraan doen?

Je hebt met liefde en zorg je bieten gezaaid, ze keurig water gegeven, de onkruiden weggehaald, en vol verwachting kijk je uit naar die heerlijke, sappige bietjes. Maar dan gebeurt het: in plaats van mooie, dikke knollen zie je dat je bieten ineens lange stelen met bloemen krijgen. Wat is er aan de hand? Je bieten zijn “doorgeschoten”. In dit blog leg ik je uit wat dat betekent, waarom het gebeurt, en – nog belangrijker – hoe jij dit in de toekomst kunt voorkomen.

Wat is doorschieten precies?

Doorschieten (ook wel ‘verbolting’ genoemd) betekent dat een plant overschakelt van de groeifase naar de bloeifase. Bij bieten wil je juist de wortel oogsten, niet de bloemen. Als een biet doorschiet, gaat alle energie naar het vormen van zaad in plaats van het ontwikkelen van de knol. Het gevolg? Houtige, vezelige, soms zelfs oneetbare bieten. En dat is natuurlijk zonde van al je werk.

Waarom schieten bieten door?

Bieten zijn van nature tweejarige planten, wat betekent dat ze normaal gesproken pas in hun tweede jaar gaan bloeien. Toch kunnen ze al in het eerste jaar doorschieten, en dat heeft meestal te maken met stress – vooral door temperatuurschommelingen. Hier zijn de meest voorkomende oorzaken:

Koude nachten na het zaaien: Als jonge bietenplantjes te maken krijgen met een koudeperiode (bijvoorbeeld een paar nachten onder de 10°C), “denken” ze dat de winter voorbij is en dat het tijd is om te bloeien.
Te vroeg zaaien: Als je te vroeg in het voorjaar zaait, is de kans op koude nachten groot.
Te veel droogte of waterstress: Onregelmatig water geven kan de plant ook stress bezorgen, waardoor hij gaat bloeien.
Te veel voeding: Overbemesting – vooral met stikstof – kan het proces versnellen.

Hoe voorkom je het?

Gelukkig kun je zelf veel doen om doorschieten te voorkomen:

Zaai op het juiste moment. Wacht tot eind april of mei, als de kans op nachtvorst klein is.
Gebruik rassen die minder snel doorschieten. Sommige bietenrassen zijn hier speciaal voor gekweekt.
Zorg voor een gelijkmatig vochtige grond. Geef regelmatig water, zeker bij droogte.
Zaai niet te dicht op elkaar. Bieten hebben ruimte nodig om te groeien.
Voorkom schommelingen in temperatuur. Eventueel kun je jonge plantjes beschermen met vliesdoek.

Wat als je bieten al zijn doorgeschoten?

Heb je bieten die al bloeien? Dan is de knol waarschijnlijk niet meer lekker. Je kunt de plant eruit trekken en vervangen, of je laat hem staan voor de bloemen en zaadwinning – handig als je zelf zaad wilt verzamelen. De jonge bladeren zijn overigens vaak nog wel eetbaar, bijvoorbeeld in een salade of roerbakgerecht.

Tot slot

Doorgeschoten bieten zijn frustrerend, maar geen ramp. Door goed te letten op timing en verzorging kun je het in de toekomst grotendeels voorkomen. En weet: zelfs de meest ervaren moestuiniers krijgen er wel eens mee te maken. Dus geef niet op – volgend seizoen beter!